کد مطلب:106446 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:152

خطبه 061-هشدار به کشته شدن











[صفحه 337]

از سخنان آن حضرت (ع) است هنگامی كه از جانب اصحاب اعلام خطر شد كه ابن ملجم قصد شهادت آن حضرت را دارد حصینه: قتل ناگهانی، ترور. طاش السهم: تیر از هدف منحرف شد. جنه: سپر، وسیله ای كه انسان برای حفظ جان خود از سلاح بدان استتار می كند. كلم: جراحت، زخم. از جانب خداوند برای من سپری استوار و نگاهدارنده است، اما روزی كه اجل من فرا رسد، حفاظت خداوندی به كناری رفته، مرا تسلیم حوادث می كند، بدان هنگام تیر اجل به هدف خواهد خورد و جراحت آن هرگز بهبود نمی یابد. یاران امام (ع) بارها وی را از كشته شدن ناگهانی به دست پور ملجم - لعنه الله علیه- ترسانده و به عرض رسانده بودند، كه از او بر حذر باشد. چه این كه ابن ملجم بارها به كنایه قصد پلید خود را ابراز كرده بود. روایت شده است، كه روزی اشعث (یكی از یاران حضرت) ابن ملجم را در حالی كه شمشیرش را حمایل داشت ملاقات كرد. به او گفت حال كه زمان جنگ نیست به چه نیتی شمشیر بسته ای؟ ابن ملجم در پاسخ گفت: قصد دارم بزرگ این محل را به قتل رسانم. اشعث خدمت امام (ع) رسید و وی را از گفته ابن ملجم و جسارتش آگاه ساخت. حضرت فرمود: هنوز كه مرا نكشته است؟! به روایت دیگر، روزی امام (

ع) بر منبر خطبه می خواند و اصحاب خود را پند و اندرز می داد. ابن ملجم كه روبروی منبر نشسته بود، سخنان حضرت را شنید و با اشاره به آن بزرگوار گفت: به خدا سوگند روزی اصحابت را از شر تو آسوده خواهم كرد. هنگامی كه حضرت سخنرانی خود را به پایان رسانده قصد مراجعت به خانه را داشت، ابن ملجم را در حالی كه مسلح بود دستگیر كرده به حضور آوردند. حضرت فرمود. می خواهید چه كنید؟ عرض كردند او درباره شما چنین می گفت! امام فرمود: او را آزاد بگذارید، هنوز كه مرا نكشته است از جانب خدا برای من صیانت و حفاظت بر قرار است. دراین عبارت حضرت جنه را كنایه از توجهات الهی به آماده كردن اسباب حفاظت و نگهداری خود در طول زندگی آورده اند این جمله به صورت استعاره بالكنایه از قضا و حكم خداوند به كار رفته، وجه تشبیه و استعاره این است: بدان سان كه شخص دارای سپر از تیر و دیگر ابزار جنگی صدمه ای نمی بیند، با فراهم بودن اسباب زندگی، انسان، در امان بوده، از تیرهای مرگ خطری متوجه او نمی شود حصینه را برای سپر صفت آورده، و با ذكر این صفت استعاره ترشیحیه می شود. بعلاوه دلیلی بر محكمی و استواری سپر نیز می باشد. منظور از كلمه (یومی)، روز من، وقتی است كه ضرورت

ا باید بمیرد. دور شدن سپر را، كنایه از منتفی شدن برخی عوامل و اسباب زندگی، كه لزوما منجر به مرگ می شود و تیرهای بیماری به هدف می رسد آورده است. امام (ع) تسلیم كردن انسان به مرگ را به سپر نسبت داده اند، بملاحظه تشبیه كردن سپر به انسانی كه از شخص حمایت كند، و سپس او را برای كشتن تسلیم غیر كند، كه در این صورت تیر مرگ به خطا نمی رود. حضرت لفظ تیر را، برای بیماریهایی كه موجب مرگ می شوند استعاره آورده، و به خطا نرفتن تیر را كنایه از مرگ حتمی گرفته اند. واژه كلم را برای اثری كه از اسباب بیماری حاصل می شود ذكر كرده اند، وجه شباهت در هر دو (تیر- و بیماری) هلاكتی است كه حاصل می شود، در كلم و اثر بیماری وجه شباهت آزردگی و رنجی است كه وجود دارد. لفظ تیر را برای بیماری استعاره آورده، و با ذكر واژه طیش آن را ترشیح و تزیین كرده اند و همچنین لفظ كلم را برای اثری كه از اسباب بیماری حاصل می شود، استعاره آورده و با بیان لایبرا آن را ترشیح كرده و زینت داده است: درباره همین حقیقت، شعری به آن حضرت نسبت داده شده است. ای یوم من الموت افر یوم لم یقدرام یوم قدر یوم لم یقدرفلا ارهبه یوم قد قدر لایغنی الحذر حضرت اشاره به فرموده

حق تعالی دارد: و ما كان لنفس آن تموت الا باذن الله كتابا موجلا. و لكل امه اجل فاذا جائهم الاجل لایستاخرون ساعه و لا یستقدمون.


صفحه 337.